|
Począwszy od lat sześćdziesiątych XX wieku, w kulturze
euroatlantyckiej rozpowszechnia się idea rezygnacji z wychowania i
zastąpienia go relacją „przyjaźń z dziećmi”, pogląd kluczowy dla nurtów
określanych jako „antypedagogika”. Postulat „przyjaźni z dziećmi” bywa
postrzegany jako zaprzeczenie ponad dwutysięcznego dorobku edukacyjnego
kultury europejskiej oraz ponad dwustuletniego dorobku pedagogiki.
Jednak odpowiedź na pytanie: dlaczego (nie) trzeba wychowywać, zmusza do
refleksji nie tylko nad negacją, ale i nad zasadnością afirmacji
wychowania.
Prezentowana publikacja stanowi próbę (l’essai) określenia istoty
antypedagogiki i możliwości percepcji jej tez. Jej celem jest udzielenie
odpowiedzi na pytanie: Czym jest antypedagogika (postpedagogika)? Jaka
jest jej geneza i typy? Jak w ramach koncepcji postpedagogiki uzasadnia
się brak potrzeby i możliwość wychowania? Co proponuje się zamiast
wychowania? Jak z perspektywy antypedagogicznej interpretuje się funkcje
rodziny, szkoły, grupy rówieśniczej, a także wspólnot wyznaniowych w
procesie rozwoju człowieka?
SPIS TREŚCI: Wprowadzenie Wstęp
Rozdział 1 Definicyjna charakterystyka antypedagogiki
1.1. Historyczny rys rozwoju
1.2. Teoretyczna geneza postpedagogiki
1.2.1. Zjawiska społeczne i kulturowe 1.2.2. Kierunki i poglądy filozoficzne 1.2.3. Kierunki w ramach psychologii 1.2.4. Kierunki w ramach socjologii i antropologii kulturowej
1.2.5. Wybrane kierunki w ramach medycyny 1.2.6. Wybrane kierunki w ramach pedagogiki 1.2.6.1. Pajdocentryzm i nowe wychowanie 1.2.6.2. Pedagogika krytyczna i emancypacyjna 1.2.6.3. Pedagogika Gesthalt
1.3. Pojęcie antypedagogiki. Definicje nominalne 1.3.1. Antypedagogika jako koncepcja pedagogiczna 1.3.2. Antypedagogika jako praktyka, forma kultury „wolna od wychowania" 1.3.3. Antypedagogika jako ruch społeczno-polityczny
Rozdział 2 Paradygmat antypedagogiki 2.1. Postmodernizm 2.1.1. Pojęcie postmodernizmu 2.1.2. Główne kategorie 2.1.2.1. Antyfundamentalizm i antyuniwersalizm 2.1.2.2. Antyscjentyzm i postawa antymetafizyczna 2.1.2.3. Dekonstrukcjonizm 2.1.2.4. Ponowoczesna interpretacja człowieka 2.1.3. Postmodernistyczna koncepcja pedagogiki
2.2. Antypedagogika jako typ myślenia humanistycznego 2.2.1. Definicja humanizmu
2.2.2. Historia myśli humanistycznej 2.2.3. Klasyfikacje i typy humanizmu
2.2.3.1. Humanizm antropocentryczny (naturalistyczny) 2.2.3.2. Humanizm teocentryczny 2.2.3.3. Nowy humanizm 2.3. Humanistyczne metody badań 2.4. Humanistyczne inspiracje postpedagogiki 2.4.1. Definicja człowieka 2.4.2. Metody badawcze 2.4.3. Cele wychowania 2.4.4. Relacje interpersonalne 2.4.5. Jednostka a społeczność
2.4.6. Efekty procesu wychowania
2.4.7. Odniesienie do religii
2.4.8. Charakter arystokratyczny
Rozdział 3 Rekonstrukcja antropologicznych tez postpedagogiki 3.1. Definicje opisowe 3.1.1. Człowiek — istota poznająca 3.1.2. Człowiek — istota w rozwoju (homo viator) 3.1.3. Człowiek — istota kochająca (ens amans) 3.1.4. Człowiek — twórca (homo creator) 3.1.5. Człowiek — istota społeczna (ens sociale) 3.1.5.1. Rodzina
3.1.5.2. Szkoła
3.1.5.3. Grupy i stowarzyszenia
3.1.5.4. Społeczność narodowa, państwo 3.1.6. Człowiek — istota moralna (homo ethicus 3.1.7. Człowiek — istota religijna (ens religiosum)
3.1.8. Człowiek — istota nie polegająca wychowaniu (przeciwko tezie homo educandus)
3.2. Próba analizy postpedagogicznego pojęcia człowieka według definicji klasycznej
Rozdział 4 Postpedagogika we współczesnym dyskursie humanistycznym 4.1. Antypedagogika wśród współczesnych orientacji i problemów metodologicznych
4.2. Treści antropologiczne
4.2.1. Naturalistyczne rozumienie człowieka 4.2.2. Treści psychologiczne 4.2.3. Treści z zakresu antropologii kulturowej i społecznej 4.2.4. Treści z zakresu antropologii filozoficznej 4.2.5. Antropologia teologiczna 4.2.5.1. Relacja człowieka względem Boga oraz religijne pojęcie godności 4.2.5.2. Grzech i pojęcie grzeszności 4.2.5.3. Jednostka w społeczności osób wierzących 4.2.6. Antropologia pedagogiczna 4.2.6.1. Uzasadnienie potrzeby wychowania 4.2.6.2. Proces nauczania i wychowania
4.3. Krytyka założeń ideologicznych
Zakończenie
Bibliografia
Summary
Indeks nzwisk
|
